Các thành phần biệt lập (tiếp theo) Ngữ văn 9
Nội dung bài học dưới đây nhằm giúp các em hiểu được thành phần gọi - đáp và phụ chú. Từ đó, các em có thể nhận diện và phân tích các thành phần gọi - đáp và phụ chú trong một văn bản cụ thể. Chúc các em học tập thật tốt nhé!
Mục lục nội dung
1. Thành phần gọi - đáp
- Thành phần gọi - đáp cũng là thành phần biệt lập.
- Thành phần gọi - đáp dùng để tạo lập hoặc để duy trì quan hệ giao tiếp.
2. Thành phần phụ chú
- Thành phần phụ chú cũng là thành phần biệt lập.
- Thành phần phụ chú được dùng để bổ sung một số chi tiết cho nội dung chính của câu. Thành phần phụ chú thường được đặt giữa hai dấu gạch ngang, hai dấu phẩy, hai dấu ngoặc đơn hoặc giữa một dấu gạch ngang với dấu phẩy. Nhiều khi thành phần phụ chú còn được đặt sau dấu hai chấm.
3. Luyện tập
Câu 1: Em hãy chỉ ra thành phần gọi - đáp trong những câu sau:
a. “Hỡi đồng bào toàn quốc! Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân pháp càng lấn tới…”
(Trích Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến – Hồ Chí Minh)
b. Lan ơi, tớ trả quyển sách nhé!
c. Mẹ ơi, con muốn được đi chơi.
Gợi ý trả lời:
a. “Hỡi” là thành phần gọi - đáp, không tham gia vào việc diễn đạt ý nghĩa của câu nhưng có tác dụng tạo cảm xúc thân thương cho câu văn.
b. “Ơi” là thành phần biệt lập gọi - đáp.
c. "Ơi” là thành phần biệt lập gọi - đáp.
Câu 2: Em hãy chỉ ra thành phần phụ chú trong những câu sau:
a. Lan - lớp trưởng lớp 9B, vừa xinh đẹp lại rất học giỏi.
b. Những ai đã từng được đặt chân tới Nam Định đều không thể nào quên được hương vị của món Bún Bò (một đặc sản của vùng đất Nam Định).
c. Khí metan, công thức hóa học CH4, là một hydrocacbon nằm trong dãy đồng đẳng ankan.
d. Ankan là hydrocacbon no không tạo mạch vòng gồm một số khí: metan, etan, propan, butan, pentan…
Gợi ý trả lời:
a. “Lớp trưởng lớp 9B” đứng sau dấu gạch ngang và một dấu phẩy ( - ,) là thành phụ chú trong câu có tác dụng bổ sung thêm thông tin của câu về bạn “Lan” để mọi biết bạn là lớp trưởng 9B.
b. Thành phần phụ chú “Một đặc sản của vùng đất Nam Định” được đặt trong dấu ngoặc tròn có tác dụng bổ sung thông tin.
c. “Công thức hóa học CH4” là thành phần phụ chú đứng giữa hai dấu phẩy có tác dụng giải thích về khí metan có công thức hóa học là CH4.
d. Thành phần phụ chú đứng sau dấu hai chấm “Metan, etan, propan, pentan” có chức năng liệt kê các khí nằm trong dãy ankan.
4. Kết luận
Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:
- Nhận biết hai thành phần biệt lập: Gọi- đáp và phụ chú.
- Nắm được công dụng riêng của mỗi thành phần trong câu.
- Biết đặt câu có thành phần gọi - đáp, thành phần phụ chú.
- Tích hợp với văn, tập làm văn.
Tham khảo thêm
- doc Bàn về đọc sách Ngữ văn 9
- doc Khởi ngữ Ngữ văn 9
- doc Phép phân tích và tổng hợp Ngữ văn 9
- doc Luyện tập phân tích và tổng hợp Ngữ văn 9
- doc Tiếng nói của văn nghệ Ngữ văn 9
- doc Các thành phần biệt lập Ngữ văn 9
- doc Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống Ngữ văn 9
- doc Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống Ngữ văn 9
- doc Chương trình địa phương (phần Tập làm văn) Ngữ văn 9
- doc Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới Ngữ văn 9
- doc Viết bài Tập làm văn số 5 - Nghị luận xã hội Ngữ văn 9
- doc Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Ngữ văn 9
- doc Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông - Ten Ngữ văn 9
- doc Liên kết câu và liên kết đoạn văn Ngữ văn 9
- doc Con cò Ngữ văn 9
- doc Liên kết câu và liên kết đoạn văn (Luyện tập) Ngữ văn 9
- doc Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Ngữ văn 9
- doc Mùa xuân nho nhỏ Ngữ văn 9
- doc Viếng lăng Bác Ngữ văn 9
- doc Nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích Ngữ văn 9
- doc Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) Ngữ văn 9
- doc Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) Ngữ văn 9
- doc Viết bài tập làm văn số 6 - Nghị luận văn học Ngữ văn 9
- doc Sang thu Ngữ văn 9
- doc Nói với con Ngữ văn 9
- doc Nghĩa tường minh và hàm ý Ngữ văn 9
- doc Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ Ngữ văn 9
- doc Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ Ngữ văn 9
- doc Mây và sóng Ngữ văn 9
- doc Ôn tập về thơ Ngữ văn 9
- doc Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo) Ngữ văn 9
- doc Tổng kết phần văn bản nhật dụng Ngữ văn 9
- doc Kiểm tra về thơ Ngữ văn 9
- doc Chương trình địa phương (Tiếng Việt) Ngữ văn 9
- doc Viết bài Tập làm văn số 7 - Nghị luận văn học Ngữ văn 9
- doc Bến quê Ngữ văn 9
- doc Ôn tập phần Tiếng Việt Ngữ văn 9
- doc Luyện nói: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ Ngữ văn 9
- doc Những ngôi sao xa xôi Ngữ văn 9
- doc Chương trình địa phương (phần Tập làm văn - tiếp theo) Ngữ văn 9
- doc Biên bản Ngữ văn 9
- doc Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang Ngữ văn 9
- doc Tổng kết về ngữ pháp Ngữ văn 9
- doc Luyện tập viết biên bản Ngữ văn 9
- doc Hợp đồng Ngữ văn 9
- doc Bố của Xi-mông Ngữ văn 9
- doc Ôn tập về truyện Ngữ văn 9
- doc Tổng kết về ngữ pháp (tiếp theo) Ngữ văn 9
- doc Con chó Bấc Ngữ văn 9
- doc Kiểm tra về truyện Ngữ văn 9
- doc Kiểm tra phần Tiếng Việt Ngữ văn 9
- doc Luyện tập viết hợp đồng Ngữ văn 9
- doc Bắc Sơn Ngữ văn 9
- doc Tổng kết phần văn học nước ngoài Ngữ văn 9
- doc Tổng kết phần Tập làm văn Ngữ văn 9
- doc Tôi và chúng ta Ngữ văn 9
- doc Tổng kết phần văn học Ngữ văn 9
- doc Tổng kết phần văn học (tiếp theo) Ngữ văn 9
- doc Thư (điện) chúc mừng và thăm hỏi Ngữ văn 9