Tập đọc: Hạt gạo làng ta Tiếng Việt 5

Nội dung bài học dưới đây nhằm giúp các em nhận thấy được vai trò của hạt gạo cùng với sự vất vả của những người nông dân. Từ đó, các em có thái độ trân trọng, yêu mến hạt gạo và những người nông dân làm ra hạt gạo. Mời các em cùng tham khảo nhé!

Tập đọc: Hạt gạo làng ta Tiếng Việt 5

1. Kiến thức cần nhớ

1.1. Văn bản "Hạt gạo làng ta"

Hạt gạo làng ta

Hạt gạo làng ta

Có vị phù sa

Của sông Kinh Thầy

Có hương sen thơm

Trong hồ nước đầy

Có lời mẹ hát

Ngọt bùi đắng cay...

 

Hạt gạo làng ta

Có bão tháng bảy

Có mưa tháng ba

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu

Nước như ai nấu

Chết cả cá cờ

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy...

 

Hạt gạo làng ta

Những năm bom Mỹ

Trút trên mái nhà

Những năm khẩu súng

Theo người đi xa

Những năm băng đạn

Vàng như lúa đồng

Bát cơm mùa gặt

Thơm hào giao thông...

 

Hạt gạo làng ta

Có công các bạn

Sớm nào chống hạn

Vục mẻ miệng gàu

Trưa nào bắt sâu

Lúa cào rát mặt

Chiều nào gánh phân

Quang trành quết đất.

 

Hạt gạo làng ta

Gửi ra tiền tuyến

Gửi về phương xa

Em vui em hát

Hạt vàng làng ta...

      TRẦN ĐĂNG KHOA

1.2. Nội dung chính của văn bản

Văn bản "Hạt gạo làng ta" mang đến cho người đọc những ý nghĩa vô cùng sâu sắc, bài thơ là tiếng hát ca ngợi người lao động, ca ngợi hạt gạo. Để làm ra hạt gạo cần tốn nhiều công sức. Người nông dân tuy vất vả nhưng luôn vui vẻ, hạnh phúc vì đã làm việc tốt.

1.3. Giải thích các cụm từ khó

- Kinh thầy: Sông chia nước của sông Thái Bình, chảy qua tỉnh Hải Dương.

- Hào giao thông: đường đào sâu dưới đất để đi lại được an toàn trong chiến đấu.

- Trành (còn gọi là giành, xảo): Dụng cụ đan bằng tre, nứa, bằng phẳng, có thành, dùng để vận chuyển đất, đá, phân trâu bò...

2. Câu hỏi và hướng dẫn giải

2.1. Giải câu 1 trang 140 SGK Tiếng Việt lớp 5

a. Câu hỏi: Đọc khổ thơ 1, em hiểu hạt gạo được làm nên từ những gì?

b. Hướng dẫn giải:

Trong khổ thơ đầu tiên của văn bản "Hạt gạo làng ta" chúng ta có thể nhận thấy được hạt gạo được làm nên thì phải trải qua rất nhiều công đoạn. Cụ thể là hạt gạo được làm từ thiên nhiên và con người, từ vị phù sa bồi đắp cho ruộng đồng màu mỡ phì nhiêu, từ nước hồ sen tưới cho lúa tươi tốt, từ tình cảm và công sức của con người (người mẹ) một nắng hai sương đổ ra trên đồng ruộng.

2.2. Giải câu 2 trang 140 SGK Tiếng Việt lớp 5

a. Câu hỏi: Những hình ảnh nào nói lên nỗi vất vả của người nông dân?

b. Hướng dẫn giải:

Những hình ảnh nói lên nỗi vất vả của người nông dân nằm trong những câu thơ sau:

Giọt mồ hôi sa

Những trưa tháng sáu

Nước như ai nấu

Chết cả cá cờ

Cua ngoi lên bờ

Mẹ em xuống cấy

2.3. Giải câu 3 trang 140 SGK Tiếng Việt lớp 5

a. Câu hỏi: Tuổi nhỏ đã góp công sức như thế nào để làm ra hạt gạo?

b. Hướng dẫn giải:

Tuổi nhỏ đã cùng với người mẹ, người chị và các thế hệ khác ở lại hậu phương ra sức thi đua lao động sản xuất để làm ra hạt gạo tiếp tế cho chiến trường. Không kể sáng, trưa, chiều, tuổi nhỏ luôn có mặt ở ngoài đồng ruộng chống hạn, bắt sâu, gánh phân bón lót, bón thúc, làm cỏ... góp công sức làm ra hạt gạo.

2.4. Giải câu 4 trang 140 SGK Tiếng Việt lớp 5

a. Câu hỏi: Vì sao tác giả gọi hạt gạo là "hạt vàng"?

b. Hướng dẫn giải: 

Tác giả đã nhấn mạnh và gọi hạt gạo với một vật có giá trị rất cao quý đó là hạt vàng. Sở dĩ nhà thơ có cách gọi hạt gạo là hạt vàng bởi vì hạt gạo rất quý. Có được hạt gạo, con người phải đổ bao nhiêu mồ hôi nước mắt "một nắng hai sương" trên đồng ruộng mới làm ra được hạt gạo. Do đó, tác giả mới đem so sánh hạt gạo với hạt vàng và gọi hạt gạo là hạt vàng.

3. Tổng kết

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Hiểu được nội dung và ý nghĩa của văn bản "Hạt gạo làng ta".

- Rèn luyện kĩ năng tập đọc một văn bản.

Ngày:13/11/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM