Tiếng Việt lớp 5 bài 12A: Hương sắc rừng xanh

Dựa vào tranh ảnh gợi ý bên dưới, điền chữ cái vào mỗi ô trống để tìm các từ ở hàng ngang và từ ô ở hàng dọc màu xanh:

Hướng dẫn giải:

Ô chữ hàng dọc là: MÔI TRƯỜNG

Mùa thảo quả

Thảo quả trên rừng Đản Khao đã vào mùa.

Gió tây lướt thướt bay qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rải theo triền núi, đưa hương thảo quả ngọt lựng, thơm nồng vào những thôn xóm Chin San. Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm. Người đi từ rừng thảo quả về, hương thơm đậm ủ ấp trong từng nếp áp, nếp khăn.

Thảo quả trên rừng Đản Khao đã chín nục. Chẳng có thứ quả nào hương thơm lại ngây ngất kì lạ đến như thế. Mới đầu xuân năm kia, những hạt thảo quả gieo trên đất rừng, qua một năm, đã lớn cao tới bụng người. Một năm sau nữa, từ một thân lẻ, thảo quả đâm thêm hai nhánh mới. Sự sinh sôi sao mà mạnh mẽ vậy. Thoáng cái, dưới bóng râm của rừng già, thảo quả lan tỏa nơi tầng rừng thấp, vươn ngọn, xòe lá, lấn chiếm không gian.

Sự sống cứ tiếp tục trong âm thầm, hoa thảo quả nảy dưới gốc cây kín đáo và lặng lẽ. Ngày qua, trong sương thu ẩm ướt và mưa rây bụi mùa đông, những chùm hoa khép miệng bắt đầu kết trái. Thảo quả chín dần. Dưới đáy rừng, tựa như đột ngột, bỗng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon chót, như chứa lửa, chứa nắng. Rừng ngập hương thơm. Rừng sáng như có lửa hắt lên từ dưới đáy rừng.

Rừng say ngây và ấm nóng. Thảo quả như những đốm lửa hồng, ngày qua ngày lại tiếp thêm nhiều ngọn mới, nhấp nháy vui mắt.

Theo MA VĂN KHÁNG

Bài đọc giới thiệu về cây thảo quả ở Đản Khao. Khi vào mùa, thảo quả chín tỏa hương thơm khắp nơi. Sức sống của cây rất mạnh mẽ, cây sinh sôi nhanh chóng, phủ kín núi rừng, trông vui mắt.

Nội dung chính của bài Tập đọc: "Mùa quả thảo" giới thiệu về cây thảo quả ở Đản Khao. Những lúc vào mùa, thảo quả chín tỏa hương thơm khắp nơi. Một sức sống của cây tràn trề sự tươi mới, cây sinh sôi nhanh chóng, phủ kín núi rừng, trông vui mắt.

- Thảo quả: Cây thân cỏ, quả hình bầu dục, lúc chín màu đỏ, tỏa mùi thơm ngào ngạt, dùng làm thuốc hoặc gia vị.

- Đản Khao, Chin San: Tên những vùng đất thuộc tỉnh Lào Cai.

- Sầm uất: Đông đúc, nhộn nhịp (ý trong bài là nhiều tới mức um tùm, rậm rạp).

- Tầng rừng thấp: Tầng rừng gồm các loại cây bụi và dây leo dưới đất (tầng rừng giữa gồm các loại cây có độ cao trung bình; tầng rừng cao gồm các loại cây to, thân cao vút, tán rộng).

Câu 1. Những chi tiết nào cho thấy hương thảo quả toả lan rộng khắp?

Hướng dẫn giải:

Những chi tiết cho thấy hương thảo quả lan rộng khắp là: hương thảo quả theo gió tây lướt thướt bay qua rừng; rải theo triều núi; hương ngọt lựng, thơm nồng lan vào thôn xóm; khiến cả cây cỏ thơm, đất trời thơm; thơm cả từng nếp áo, nếp khăn của người đi từ rừng thảo quả về.

Câu 2. Những từ ngữ nào miêu tả hương thơm đặc biệt của thảo quả?

Hướng dẫn giải:

Những từ ngữ miêu tả hương thơm đặc biệt của thảo quả là: ngọt lựng, thơm lừng, ngây ngất kì lạ, rừng ngập hương thơm.

Câu 3. Những chi tiết nào cho thấy cây thảo quả phát triển rất nhanh?

Hướng dẫn giải:

Những chi tiết cho thấy cây thảo quả phát triển rất nhanh là:

Qua một năm, đã lớn cao tới bụng người. Một năm sau nữa, từ một thân lẻ, thảo quả đâm thêm hai nhánh mới. Sự sinh sôi sao mà mạnh mẽ đến vậy. Thoáng cái, dưới bóng râm của rừng già, thảo quả lan tỏa nơi tầng rừng thấp, vươn ngọn, xòe lá, lấn chiếm không gian. Dưới đáy rừng, tựa như đột ngột, bỗng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon chót, như chứa lửa, chứa nắng.

Câu 4. Hoa thảo quả nảy ra ở đâu?

Hướng dẫn giải:

Hoa thảo quả nảy dưới gốc cây

Câu 5. Khi thảo quả chín, rừng có những nét gì đẹp?

Hướng dẫn giải:

Những chi tiết miêu tả những nét đẹp của cánh rừng khi thảo quả chín:

- Dưới đáy rừng, tựa như đột ngột, bỗng rực lên những chùm thảo quả đỏ chon chót, như chứa lửa, chứa nắng.

- Rừng ngập hương thơm.

- Rừng sáng như có lửa hắt lên từ dưới đáy rừng.

- Rừng say ngây và ấm nóng.

- Thảo quả như những đốm lửa hồng, ngày  qua ngày lại thắp thêm nhiều ngọn mới, nhấp nháy vui mắt.

Câu 1.

Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới:

Thành phố môi trường là các yếu tố tạo thành môi trường: không khí, nước, đất, âm thanh, ánh sáng, lòng đất, núi, rừng, sông, hồ, biển, sinh vật, các hệ sinh thái, các khu dân cư, khu sản xuất, khu bảo tồn thiên nhiên, cảnh quan thiên nhiên, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử và các hình thái vật chất khác.

a) Chọn từ ngữ trong ngoặc phù hợp với nội dung mỗi ảnh

(khu dân cư, danh lam thắng cảnh, khu sản xuất, di tích lịch sử, khu bảo tồn thiên nhiên)

b. 

- Cột A:

a) Sinh vật

b) Sinh thái

c) Hình thái

- Cột B:

1) Quan hệ với sinh vật (kể cả người với môi trường xung quanh)

2) Tên gọi chung của các sự vật sống, bao gồm động vật, thực vật và vi sinh vật, có sinh ra lớn lến và chết.

3) Hình thức biểu hiện ra bên ngoài của sinh vật, có thể quan sát được.

Vi sinh vật: sinh vật rất nhỏ bé, thường phải dùng kính hiển vi mới nhìn thấy được.

Hướng dẫn giải:

Câu a.

Tranh 1 – khu bảo tồn thiên nhiên

Tranh 2 – khu dân cư

Tranh 3 – khu sản xuất

Tranh 4 – khu sản xuất

Tranh 5 – di tích lịch sử

Tranh 6 – danh lam thắng cảnh

Câu b. 

a - 2

b - 1

c - 3

Câu 2.

a) Ghép một tiếng trong ô màu xanh và trước hoặc sau tiếng bảo trong ô màu vàng để tạo thành từ phức. (bảo: giữ, chịu trách nhiệm)

b) Đặt câu với một từ vừa tìm được

Hướng dẫn giải:

a) Những tiếng có thể ghép được với tiếng Bảo để tạo thành từ phức đó là: Đảm bảo, bảo toàn, bảo hiểm, bảo tồn, bảo quản, bảo trợ, bảo tàng, bảo vệ, bảo đảm

b) Đặt câu:

- Hàng này có bảo đảm chất lượng rồi, đừng lo!

- Tôi đảm bảo với anh những điều tôi nói là đúng sự thật.

- Tuy chưa giành được chiến thắng nhưng trận chiến vừa rồi chúng ta đã bảo toàn được quân số.

- Mỗi học sinh đều được nhà trường mua bảo hiểm để bảo vệ chính mình.

- Rừng quốc gia là nơi bảo tồn nhiều loài động vật quý hiếm.

- Mặt hàng này cần được bảo quản ở nơi khô thoáng.

- Bác em được bầu làm chủ tịch quỹ bảo trợ trẻ em nghèo vượt khó.

- Nhà trường tổ chức cho chúng em tham quan viện bảo tàng.

- Bảo vệ toà nhà này làm việc rất chuyên nghiệp.

Qua bài học này các em cần nắm một số nội dung chính sau:

- Nắm được nội dung chính của bài Tập đọc "Mùa thảo quả"

- Phân biệt được từ phức.

- Vận dụng giải bài tập SGK một cách nhanh chóng và chính xác nhất.