Tiếng Việt lớp 5 bài 29A: Nam và nữ

Câu 1: Quan sát tranh, trả lời câu hỏi:

a. Tranh vẽ cảnh gì?

b. Vẻ mặt, điệu bộ của những người trong tranh nói lên điều gì?

Hướng dẫn giải:

a. Tranh vẽ cảnh một vụ đắm tàu. Phía xa là con tàu dần dần chìm xuống, phía trước mặt là những con người trên chiếc thuyền được cứu sống.

b. Vẻ mặt, điệu bộ của những người trong tranh cho thấy sự đau đớn của họ trong giờ phút đứng giữa sự sống và cái chết. Những người trên con tàu đang chìm dần xuống vẫy vẫy đôi tay chào những người bên kia một lời chào cuối cùng. Những người ở trên con thuyền nhỏ được cứu sống vẻ mặt đầy đau đớn, hoảng loạn khi không biết làm gì để cứu những người thân yêu của mình.

Một vụ đắm tàu

Trên chiếc tàu thủy rời cảng Li-vơ-pun hôm ấy có một cậu bé tên là Ma-ri-ô khoảng 12 tuổi. Tàu nhổ neo được một lúc thì Ma-ri-ô quen một bạn đồng hành. Cố bé là Giu-li-ét-ta, cao hơn Ma-ri-ô. Cô đang trên đường về nhà và rất vui vì sắp được gặp lại bố mẹ. Ma-ri-ô không kể gì về mình. Bố cậu mới mất nên cậu về quê sống với họ hàng.

Đêm xuống, lúc chia tay, Ma-ri-ô định chúc bạn ngủ ngon thì một ngọn sóng lớn ập tới, xô cậu ngã dúi. Giu-li-ét-ta hoảng hốt chạy lại. Cô quỳ xuống bên Ma-ri-ô, lau máu trên trán bạn, rồi dịu dàng gỡ chiếc khăn đỏ trên mái tóc băng cho bạn.

Cơn bão dữ dội bất ngờ nổi lên. Những đợt sóng khủng khiếp phá thủng thân tàu, nước phun vào khoang như vòi rồng. Hai tiếng đồng hồ trôi qua... Con tàu chìm dần, nước ngập các bao lơn. Quang cảnh thật hỗn loạn.

Ma-ri-ô và Giu-li-ét-ta, hai tay ôm chặt cột buồm, khiếp sợ nhìn mặt biển. Mặt biển đã yên hơn. Nhưng con tàu vẫn tiếp tục chìm.

Chiếc xuồng cuối cùng được thả xuống. AI đó kêu lên: "Còn chỗ cho một đứa bé." Hai đứa trẻ sực tỉnh, lao ra.

- Đứa nhỏ thôi! Nặng lắm rồi. - Một người nói.

Nghe thế, Giu-li-ét-ta sững sờ, buông thõng hai tay, đôi mắt thẫn thờ tuyệt vọng.

Một ý nghĩ vụt đến, Ma-ri-ô hét to: "Giu-li-ét-ta, xuống đi! Bạn còn bố mẹ..."

Nói rồi, cậu ôm ngang lưng Giu-li-ét-ta thả xuống nước. Người ta nắm tay cô lôi lên xuồng.

Chiếc xuồng bơi ra xa. Giu-li-ét-ta bàng hoàng nhìn Ma-ri-ô đang đứng bên mạn tàu, đầu ngửng cao, tóc bay trước gió. Cô bật khóc nức nở, giơ tay về phía cậu: "Vĩnh biệt Ma-ri-ô!"

Theo A-MI-XI

Văn bản "Một vụ đắm tàu" mang đến cho người đọc một câu chuyện rất cảm động về sự hi sinh cao cả của cậu bé Ma-ri-ô, đó còn là một tình bạn đẹp giữa cậu bé Ma-ri-ô và cô bé Giu-li-ét-ta. Hai bạn quen nhau trên tàu, cô bé về với bố mẹ còn cậu bé vừa mất bố, về ở với người thân. Khi cậu Ma-ri-ô bị ngã, cô bé Giu-li-ét-ta đã chăm sóc cậu rất cẩn thận. Vậy nên khi bão biển làm chìm tàu, cậu đã không ngần ngại nhường sự sống cho cô bé, để cô xuống xuồng còn cậu chấp nhận hi sinh.

- Li-vơ-pun: Một cảng của nước anh.

- Bao-lơn: Ở đây chỉ phần sàn tàu có lan can bao quanh.

Câu 1: Sắp xếp các sự việc theo đúng trình tự câu chuyện:

Câu 2: Nêu cảm nhận, suy nghĩ của mình về hành động nhường bạn xuống xuồng cứu nạn của Ma-ri-ô?

Hướng dẫn giải:

Quyết định nhường bạn xuống xuồng cứu nạn của Ma-ri-ô cho thấy: Ma-ri-ô có tâm hồn cao thượng, nhường sự sống cho bạn, hi sinh bản thân mình

Câu 3: Hãy nêu cảm nghĩ của em về hai nhân vật chính trong truyện.

Hướng dẫn giải:

Hai nhân vật Ma-ri-ô và Giu-li-ét-ta mang đến cho người đọc một câu chuyện vô cùng cảm động, đó là sự hi sinh cao cả mà không phải ai cũng làm được như thế. Ma-ri-ô là bạn trai rất kín đáo, giấu nỗi bất hạnh của mình không kể với bạn. Ma-ri-ô vô cùng cao thượng, đã nhường sự sống cho bạn. Giu-li-ét-ta là một cô bé vô cùng tốt bụng, giàu tình cảm: hoảng hốt, lo lắng khi thấy bạn bị thương; ân cần, dịu dàng chăm sóc bạn; khóc nức nở khi nhìn thấy Ma-ri-ô và con tàu chìm dần.

Câu 4: Cùng nói về ý nghĩa câu chuyện.

Hướng dẫn giải:

Ca ngợi tình bạn giữa Ma-ri-ô và Giu-li-ét-ta; sự ân cần, dịu dàng của Giu-li-ét-ta, đức hi sinh cao thượng của cậu bé Ma-ri-ô.

Câu 5: Mỗi em hãy tưởng tượng và nêu kết cục khác cho câu chuyện.

Hướng dẫn giải:

Trong lúc cả Giu-li-ét-ta và Ma-ri-ô cũng như những người xung quanh đều đang đau buồn và vô cùng tuyệt vọng vì sắp phải chia xa những người mà mình yêu quý thì phía xa xa có một tia sáng rọi tới. Một chiếc thuyền lớn từ đâu xuất hiện, người trên thuyền làm kí hiệu cho những người trên con tàu sắp đắm biết hướng nhảy xuống. Ma-ri-ô cùng những người khác trên con tàu thoát trên trong gang tấc. Giu-li-ét-ta nhìn về phía con thuyền cứu hộ rơi những giọt nước mắt hạnh phúc. Cuối cùng, chúng ta cũng không phải chia li nữa rồi.

Câu hỏi: Nói cho người thân nghe cảm nghĩ của em về hành động hi sinh vì bạn nhân vật Ma-ri-ô trong bài Một vụ đắm tàu.

Hướng dẫn giải:

Văn bản "Một vụ đắm tàu" thể hiện một tình bạn đẹp giữa hai bạn nhỏ, chúng ta thấy trong văn bản nhân vật Ma-ri-ô mặc dù còn nhỏ tuổi nhưng đã là một bạn trai giàu nam tính, kín đáo, giấu nỗi bất hạnh của mình, không kể cho bạn biết, quyết đoán, mạnh mẽ và cao thượng nhường bạn xuống xuồng cứu nạn để bạn được sống. Hành động hi sinh mình để bạn được sống cho thấy Ma-ri-ô vô cùng cao thượng, biết nghĩ tới bạn của mình. Mình thì đã là trẻ mồ côi, còn Giu-li-ét-ta vẫn còn gia đình, bạn đang trong tâm trạng vô cùng hạnh phúc vì sắp được gặp lại người thân. Ma-ri-ô đã nhường cả cơ hội sống dành cho bạn của mình.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Nắm được nội dung và ý nghĩa của văn bản "Một vụ đắm tàu".

- Rèn luyện kĩ năng tập đọc một văn bản.

- Nâng cao kĩ năng Nhớ - viết một văn bản.