Tiếng Việt lớp 5 bài 32A: Em yêu đường sắt quê em

1. Hoạt động cơ bản

1.1. Giải câu 1 trang 143 SGK VNEN Tiếng Việt lớp 5

1.2. Văn bản "Út Vịnh"

1.3. Nội dung chính của văn bản

1.4. Giải thích các cụm từ khó trong bài

1.5. Thảo luận và trả lời các câu hỏi

Câu 1: Đoạn đường sắt gần nhà Út Vịnh mấy năm nay thường có những sự cố gì?

Hướng dẫn giải:

Đoạn đường sắt gần nhà Út Vịnh mấy năm nay thường gặp phải các sự cố:

- "Lúc thì, tảng đá nằm chềnh ềnh trên đường tàu chạy".

- "Lúc thì ai đó tháo cả ốc gắn các thanh ray".

- "Lắm khi trẻ chăn trâu  còn ném đá lên tàu".

Câu 2: Út Vịnh đã làm gì để thực hiện nhiệm vụ giữ gìn an toàn đường sắt?

Hướng dẫn giải:

Út Vịnh là thế hệ trẻ tương lai của đất nước gương mẫu và dũng cảm, Út Vịnh khuyên mọi người không chơi trên đường gay và để thực hiện nhiệm vụ giữ gìn an toàn đường sắt, Út Vịnh nhận nhiệm vụ khó nhất là thuyết phục Sơn - một bạn rất nghịch, thường chạy trên đường tàu thả diều.

Câu 3: Khi nghe thấy tiếng còi tàu hoả vang lên từng hồi giục giã, Út Vịnh nhìn ra đường sắt và đã thấy điều gì?

Hướng dẫn giải:

Khi nghe thấy tiếng còi tàu hoả vang lên từng hồi giục giã, Út Vịnh nhìn ra đường sắt và đã thấy hai cô bé Hoa và Lan đang ngồi chơi chuyển thẻ trên đó.

Câu 4: Út Vịnh đã hành động như thế nào để cứu hai em nhỏ đang chơi trên đường tàu?

Hướng dẫn giải:

Hành động cứu hai em nhỏ của Út Vịnh là một hành động vô cùng dũng cảm và không phải ai cũng làm được như vậy. Để cứu hai em nhỏ đang chơi trên đường tàu, Út Vịnh đã lao ra khỏi nhà như tên bắn, la lớn báo tàu hỏa đến. Hoa giật mình, ngã lăn khỏi đường tàu, còn Lan đứng ngây người, khóc thét. Đoàn tàu ầm ầm lao tới. Vịnh nhào tới ôm Lan, lao xuống mép ruộng.

Câu 5: Em học tập được gì ở Út Vịnh?

Hướng dẫn giải:

Điều mà bản thân em học tập được ở Út Vịnh đó là:

- Ý thức trách nhiệm, tôn trọng quy định về an toàn giao thông.

- Tình thần dũng cảm, nhanh trí khi giải cứu các em nhỏ.

2. Hoạt động thực hành

Câu 1: Đọc mẩu chuyện sau và trả lời câu hỏi: Có thể đặt dấu chấm hay dấu phẩy vào những chỗ nào ở hai bức thư trong mẩu chuyện sau?

Dấu chấm và dấu phẩy

Có lần, nhà văn nổi tiếng Bớc-na Sô nhận được tập bản thảo truyện gắn của một người đang tập viết văn, kèm theo một bức thư ngắn. Thư viết: "Thưa ngài tôi xin trân trọng gửi tới ngài một số sáng tác mới của tôi vì viết vội tôi chưa kịp đánh các dấu chấm dấu phẩy rất mong ngài đọc cho và điền giúp tôi những dấu chấm dấu phẩy cần thiết xin cảm ơn ngài".

Vốn là người có khiếu hài hước, Bớc-na Sô bèn viết thư trả lời: "Anh bạn trẻ ạ tôi rất sẵn lòng giúp đỡ anh với một điều kiện là anh hãy đếm tất cả những dấu chấm dấu phẩy cần thiết rồi bỏ chúng vào phong bì gửi đến cho tôi chào anh".                              

TRẦN MẠNH THƯỜNG sưu tầm

Hướng dẫn giải:

- Bức thư 1: “Thưa ngài, tôi xin trân trọng gửi tới ngài một số sáng tác mới của tôi. Vì viết vội, tôi chưa kịp đánh các dấu chấm, dấu phẩy. Rất mong ngài đọc cho và điền giúp tôi những dấu chấm, dấu phẩy cần thiết. Xin cảm ơn ngài”.

- Bức thư 2: “Anh bạn trẻ ạ, tôi rất sẵn lòng giúp đỡ anh với một điều kiện là anh hãy đếm tất cả những dấu chấm, dấu phẩy cần thiết rồi bỏ chúng vào phong bì, gửi đến cho tôi. Chào anh”.

Câu 2: Viết vào vở một trong hai bức thư trong mẩu chuyện trên sau khi đã đặt đúng dấu chấm, dấu phẩy (lưu ý viết đúng chữ cái đầu câu).

Hướng dẫn giải:

Bức thư 1: “Thưa ngài, tôi xin trân trọng gửi tới ngài một số sáng tác mới của tôi. Vì viết vội, tôi chưa kịp đánh các dấu chấm, dấu phẩy. Rất mong ngài đọc cho và điền giúp tôi những dấu chấm, dấu phẩy cần thiết. Xin cảm ơn ngài”.

Câu 3: Viết một đoạn văn khoảng 3 - 5 câu nói về các hoạt động của học sinh trong giờ ra chơi ở sân trường em?

Hướng dẫn giải:

(1) Tiếng trống trường vừa vang lên, học sinh từ các lớp ùa ra bên ngoài như ong vỡ tổ. Sân trường nhộn nhịp hẳn lên. (2) Góc này, một nhóm bạn đang chơi đá cầu. (3) Góc kia, một nhóm bạn đang chơi nhảy dây. (4) Dưới gốc câu bàng, hai ba bạn tụm lại trò chuyện ríu rít. (5) Giữa sân, các bạn đang xếp vòng tròn cùng nhau ca hát. (6) Tiếng nói, tiếng cười vang lên không ngớt.

Câu 4: Nêu tác dụng của từng dấu phẩy được dùng trong đoạn văn em vừa viết.

Hướng dẫn giải:

- Ngăn cách các bộ phận cùng chức vụ trong câu: câu 6.

- Ngăn cách trang ngữ với chủ ngữ và vị ngữ: câu 5, câu 2, câu 3, câu 4.

- Ngăn cách các vế câu trong câu ghép: câu 1.

Câu 5: Nhớ và viết vào vở 14 dòng đầu bài Bầm ơi.

Bầm ơi

Ai về thăm mẹ quê ta

Chiều nay có đứa con xa nhớ thầm…

Bầm ơi có rét không bầm?

Heo heo gió núi, lâm thâm mưa phùn

Bầm ra ruộng cấy bầm run

Chân lội dưới bùn, tay  cấy mạ non

Mạ non bầm cấy mấy đon

Ruột gan bầm lại thương con mấy lần

Mưa phùn ướt áo tứ thân

Mưa bao nhiêu hạt, thương bầm bấy nhiêu!

Bầm ơi, sớm sớm chiều chiều

Thương con, bầm chớ lo nhiều bầm nghe!

Con đi trăm núi ngàn khe

Chưa bằng muôn lỗi tái tê lòng bầm

Hướng dẫn giải:

Khi viết các em cần lưu ý:

- Viết đúng chính tả.

- Ngắt dòng phù hợp.

- Đặt dấu câu thích hợp.

Câu 6: Phân tích tên mỗi cơ quan, đơn vị dưới đây thành các bộ phận cấu tạo ứng với các ô trong bảng:

Hướng dẫn giải:

Câu 7: Viết vào vở tên các cơ quan, đơn vị sau đây cho đúng.

- Nhà hát tuổi trẻ.

- Nhà xuất bản giáo dục việt nam.

- Trường mầm non sao mai.

Hướng dẫn giải:

- Nhà hát Tuổi trẻ.

- Nhà xuất bản Giáo dục.

- Trường Mầm non Sao Mai.

3. Hoạt động ứng dụng

4. Tổng kết