Tiếng Việt lớp 5 bài 13C: Dáng hình những người sống quanh ta

Nội dung bài học dưới đây giúp các em nắm được các cặp quan hệ từ, và viết một bài văn miêu tả ngoại hình. eLib đã biên soạn bài này một cách đầy đủ và chi tiết nhất. Mời các em tham khảo bài học dưới đây nhé, chúc các em học tập tốt.

Tiếng Việt lớp 5 bài 13C: Dáng hình những người sống quanh ta

1. Hoạt động thực hành

Câu 1.

Nói một câu về hai người bạn trong tranh sau đây, trong câu có sử dụng quan hệ từ:

Hướng dẫn giải:

Tèo mặc áo xanh còn Tí mặc áo đỏ.

Câu 2.

Tìm cặp quan hệ từ trong những câu sau:

a. Nhờ phục hồi rừng ngập mặn mà ở nhiều địa phương, môi trường đã có những thay đổi rất nhanh chóng

b. Lượng cua con trong vùng rừng ngập mặn phát triển, cung cấp đủ giống không những hàng nghìn đầm cua địa phương mà còn cho hàng trăm đầm cua ở những vùng lân cận.

Hướng dẫn giải:

a. Nhờ… mà …

b) Không những …. mà....

Câu 3.

Chuyển mỗi cặp câu trong đoạn a hoặc đoạn b dưới đây thành một câu sử dụng cặp quan hệ từ vì … nên …. hoặc chẳng những …. mà ….

a. Mấy năm qua, chúng ta đã làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để người dân thấy rõ vai trò của rừng ngập mặn đối với việc bảo vệ đê điều. Vì thế ở ven biển các tỉnh như Cà Mau, Bạc Liêu, Nghệ An, Thái Bình, Quảng Ninh,... đều có phong trào trồng rừng ngập mặn.

b. Ở ven biển các tỉnh như Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Quảng Ninh,... đều có phong trào trồng rừng ngập mặn. Rừng ngập mặn còn được trồng ở các đảo mới bồi ngoài biển như Cồn Vành, Cồn Đen (Thái Bình), Cồn Ngạn, Cồn Lu, Cồn Mờ (Nam Định),....

Hướng dẫn giải:

a) Vì mấy năm qua chúng ta đã làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền để người dân thấy rõ vai trò của rừng ngập mặn đối với việc bảo vệ đê điều nên ở ven biển các tỉnh như Cà Mau, Bạc Liêu, Nghệ An, Thái Bình, Quảng Ninh,.. đều có phong trào trồng rừng ngập mặn.

b) Chẳng những phong trào trồng rừng ngập mặn có ở các tỉnh ven biển như Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Quảng Ninh,… mà rừng ngập mặn còn được trồng ở các đảo mới bồi ngoài biển như Cồn Vành, Cồn Đen (Thái Bình), Cồn Ngạn, Cồn Lu, Cồn Mờ (Nam Định),…

Câu 4. Nhận xét về hai đoạn văn:

1) Cách sử dụng từ trong hai đoạn văn dưới đây có gì khác nhau?

2) Đoạn văn nào hay hơn? Vì sao?

a. Hôm sau, hai chú cháu ra đầm. Một vài con le ngụp lặn trước mũi thuyền. Nhìn ra phía trước, chợt thấy bầy vịt đang đùa giỡn. Ồ, có cả vịt nâu, vịt đầu đỏ, vịt lưỡi liềm và cả con vịt vàng cực hiếm. Tâm bất ngờ rút khẩu súng ra định bắn. Mai giật mình khiếp hãi. Cô bé bỗng thấy Tâm trở thành mối tai họa cho bầy chim. Chẳng kịp can Tâm, cô bé đứng hẳn lên thuyền xua tay và hô to:

- Úi, này ! Bay đi, bay đi,..

Theo Vũ Lê Mai

b. Hôm sau, hai chú cháu ra đầm. Một vài con le ngụp lặn trước mũi thuyền. Nhìn ra phía trước, chợt thấy bầy vịt đang đùa giỡn. Ồ có cả vịt nâu, vịt đầu đỏ, vịt lưỡi liềm và cả con vịt vàng cực hiếm. Tâm bất ngờ rút khẩu súng ra định bắn. Vì vậy, Mai giật mình khiếp hãi. Cùng vì vậy, cô bé bỗng thấy Tâm trở thành mối tai họa cho bầy chim. Vì chẳng kịp can Tâm nên cô bé đứng hẳn lên thuyền xua tay và hô to:

- Úi này ! Bay đi, bay đi...

Hướng dẫn giải:

1) So với đoạn văn a, đoạn văn b có thêm một số quan hệ từ như sau:

- Vì vậy, Mai giật mình khiếp hãi.

- Cũng vì vậy, cô bé bỗng thấy…

- Vì chẳng kịp can Tâm,…

2) Đoạn văn a hay hơn đoạn văn b, bởi vì việc thêm quan hệ từ không cần thiết vào trong câu khiến cho đoạn văn trở nên dài dòng và nặng nề hơn.

Câu 5. Phát biểu để thầy cô giáo và các bạn trong nhóm khác biết ý kiến nhận xét của nhóm em về đoạn văn trên.

Câu 6. Tập viết đoạn văn tả người:

Dựa vào dàn ý đã lập ở bài 13B, phần hoạt động thực hành 4, để viết đoạn văn tả ngoại hình của một người mà em thường gặp.

Hướng dẫn giải:

Đoạn 1

Trong gia đình em, người mà em yêu quý nhất là mẹ. Mẹ em năm nay 50 tuổi, dáng người nhỏ nhắn, thanh mảnh. Mẹ có khuôn mặt tròn trịa, phúc hậu và mái tóc dài, đen nhánh. Đôi mắt của mẹ hiền từ, mỗi khi mẹ cười đôi mắt lại chứa chan đầy tình yêu thương dành cho em. Nước da của mẹ trắng hồng làm cho khuôn mặt mẹ càng trở nên rạng rỡ. Mỗi khi nhìn thấy bàn tay chai sạn vì làm việc vất vả của mẹ, em lại cảm thấy yêu mẹ biết bao nhiêu.

Đoạn 2

Người thầy đã dạy dỗ em suốt những năm tháng tiểu học, em chẳng cách nào quên được. Thầy có dáng người cao dong dỏng. Mỗi lần nhìn thấy dáng người cao gầy ấy bước nhanh vào lớp là lòng em lại cảm thấy vô cùng vui mừng. Khuôn mặt thầy vuông chữ điền nhìn trông rất cương nghị. Bà em nói những người có khuôn mặt chữ điền thường là người hiền lành và chính trực. Thầy em có đôi mắt nâu sâu thẳm, thật khó đoán được những buồn vui trong đôi mắt ấy. Có lẽ thầy đã trải qua quá nhiều buồn vui đau khổ trong cuộc đời, nhiều đến nỗi chẳng cách nào biểu đạt hết được. Hằng ngày thầy thường xuất hiện ở trường với áo sơ mi màu trắng được sơ vin gọn gàng. Mái tóc thầy đen mượt, đôi bàn tay tuy thô ráp nhưng rất ấm áp. Chính đôi bàn tay ấy ngày ngày vẫn miệt mài đưa từng đường phấn trên bảng, ngày ngày vẫn kiên nhẫn cầm tay chúng em luyện từng nét chữ.

Đoạn 3

Cô Hương còn rất trẻ. Cô năm nay khoảng hơn ba mươi tuổi. Dáng cô thon thả, làn tóc mượt mà xoã ngang lưng tô thêm vẻ mềm mại, uyển chuyển vốn có. Trên gương mặt trái xoan trắng hồng của cô nổi bật lên đôi mắt to, đen, trong sáng, với ánh nhìn ấm áp, tin cậy. Chiếc mũi cao, thanh tú trông cô rất có duyên. Mỗi khi cô cười để lộ hàm răng trắng ngà, đều tăm tắp.

Câu 7. Đọc đoạn văn của em cho các bạn trong nhóm nghe

Dán bài làm của các bạn vào góc học tập của nhóm.

Hướng dẫn giải:

Các em chủ động hoàn thành bài tập này.

Câu 8. Cả lớp bình chọn đoạn văn hay nhất.

Hướng dẫn giải:

Bình chọn theo gợi ý c của hoạt động 6 trên đây.

2. Hoạt động ứng dụng

Câu hỏi:

Tìm đọc trong sách báo, in-tơ-nét những bài văn tả người hay.

Hướng dẫn giải:

Bài văn tả mẹ

Trong gia đình, ai cũng thương yêu em hết mực, nhưng mẹ là người gần gũi, chăm sóc em nhiều nhất.

Năm nay, mẹ em bốn mươi tuổi. Với thân hình mảnh mai, thon thả đã tôn thêm vẻ đẹp sang trọng của người mẹ hiền từ. Mái tóc đen óng mượt mà dài ngang lưng được mẹ thắt lên gọn gàng. Đôi mắt mẹ đen láy luôn nhìn em với ánh mắt trìu mến thương yêu. Khuôn mặt mẹ hình trái xoan với làn da trắng. Đôi môi thắm hồng nằm dưới chiếc mũi cao thanh tú càng nhìn càng thấy đẹp. Khi cười, nhìn mẹ tươi như đóa hoa hồng vừa nở ban mai. Đôi bàn tay mẹ rám nắng các ngón tay gầy gầy xương xương vì mẹ phải tảo tần để nuôi nấng, dìu dắt em từ thuở em vừa lọt lòng. Mẹ làm nghề nông nhưng mẹ may và thêu rất đẹp. Đặc biệt mẹ may bộ đồ trông thật duyên dáng, sang trọng. Ở nhà, mẹ là người đảm nhiệm công việc nội trợ. Mẹ dạy cho em các công việc nhẹ nhàng như: quét nhà, gấp quần áo... Còn bố thì giúp mẹ giặt đồ, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ. Thỉnh thoảng, mẹ mua hoa về chưng ở phòng khách cho đẹp nhà. Mỗi khi khách đến, mẹ luôn đón tiếp niềm nở, nồng hậu, mời khách đĩa trái cây và nước mát. Mẹ luôn dậy sớm để chuẩn bị bữa ăn sáng cho cả nhà, để hai anh em cùng cắp sách đến trường kịp giờ học. Khi em ốm đau mẹ phải thức suốt đêm để chăm sóc. Mẹ lo thuốc cho em uống kịp thời. Mẹ nấu cháo và bón cho em từng thìa. Tuy công việc đồng áng bận rộn nhưng buổi tối mẹ thường dành khoảng ba mươi phút để giảng bài cho em. Sau đó mẹ chuẩn bị đồ để sáng mai dậy sớm lo buổi sáng cho gia đình. Mẹ rất nhân hậu, hiền từ. Mẹ chưa bao giờ mắng em một lời. Mỗi khi em mắc lỗi, mẹ dịu dàng nhắc nhở em sửa lỗi. Chính vì mẹ âm thầm lặng lẽ dạy cho em những điều hay lẽ phải mà em rất kính phục mẹ. Mẹ em là vậy. Mẹ ơi, con yêu mẹ lắm! Mỗi khi được mẹ ôm ấp trong vòng tay ấm áp của mẹ, con thấy mình thật hạnh phúc vì có mẹ. Mẹ ơi! Có mẹ, con thấy sướng vui. Có mẹ, con thấy ấm lòng. Trong trái tim con, mẹ là tất cả, mẹ là cô tiên tuyệt vời nhất trong cuộc đời con. Con luôn yêu thương mẹ và tự hào vì được làm con của mẹ.

Tấm lòng của mẹ bao la như biển cả đối với con và con hiểu rằng không ai thương con hơn mẹ. Ôi, mẹ kính yêu của con! Con yêu mẹ hơn tất cả mọi thứ trên cõi đời này vì mẹ chính là mẹ của con. "Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ...." Con mong sao cho mình mau lớn để có thể giúp cho mẹ đỡ vất vả hơn. Con hứa sẽ chăm học và cố gắng học thật giỏi để báo đáp công ơn sinh thành nuôi nấng con nên người, mẹ ơi.

3. Tổng kết

Qua bài học này các em cần nắm một số nội dung chính sau:

- Nắm được các cặp quan hệ từ.

- Viết được một đoạn văn, một bài văn miêu tả ngoại hình những người thân thiết quanh ta.

Ngày:12/11/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM