Tiếng Việt lớp 5 bài 26B: Hội làng

Câu hỏi: Quan sát bức tranh và trả lời câu hỏi:

- Trang phục của những người trong tranh là trang phục truyền thống hay hiện đại?

- Những người trong tranh đang làm gì?

Hướng dẫn giải:

- Trang phục của những người trong tranh là trang phục truyền thống.

- Những người trong tranh đang tham gia hội thi thổi cơm.

Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân

Hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên bờ sông Đáy xưa.

Hội thi bắt đầu bằng việc lấy lửa. Khi tiếng trống hiệu vừa dứt, bốn thanh niên của bốn đội nhanh như sóc, thoăn thoắt leo lên bốn cây chuối bôi mỡ bóng nhẫy để lấy nén hương cắm ở trên ngọn. Có người leo lên, tụt xuống, lại leo lên… Khi mang được nén hương xuống, người dự thi được phát ba que diêm để châm vào hương cho cháy thành ngọn lửa. Trong khi đó, những người trong đội, mỗi người một việc. Người thì ngồi vót những thanh tre già thành những chiếc đũa bông. Người thì nhanh tay giã thóc, giần sàng thành gạo, người thì lấy nước và bắt đầu thổi cơm.

Mỗi người nấu cơm đều mang một cái cần tre được cắm rất khéo vào dây lưng, uốn cong hình cánh cung từ phía sau ra trước mặt, đầu cần treo cái nồi nho nhỏ. Người nấu cơm tay giữ cần, tay cầm đuốc đung đưa cho ánh lửa bập bùng. Các đội vừa thổi cơm vừa đan xen nhau uốn lượn trên sân đình trong sự cổ vũ nồng nhiệt của người xem hội.

Sau độ một giờ rưỡi, các nồi cơm được lần lượt trình trước cửa đình. Mỗi nồi cơm được đánh một số để giữ bí mật. Ban giám khảo chấm theo ba tiêu chuẩn: cơm trắng, dẻo và không có cháy. Cuộc thi nào cũng hồi hộp và việc giật giải đã trở thành niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng.

Theo MINH NHƯƠNG

Văn bản "Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân" mang đến cho người đọc hiểu hơn về một cuộc thi truyền thống của dân tộc, đó là cuộc thi nói về một hội thi thổi cơm ở Đồng Vân. Hội có nguồn gốc từ việc đánh giặc ngày xưa của người Việt ven sông Đáy. Hội thi gồm nhiều bước, các đội thi gay cấn, mong nhận được giải. Đội nào nấu được cơm trắng, dẻo thơm, không cháy sẽ nhận được giải thưởng.

- Làng Đồng Vân: Một làng thuộc xã Đồng Tháp, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Nội.

- Sông Đáy: một nhánh của sông Hồng, chảy qua Hà Nội, Hà Nam và Ninh Bình.

- Đình: Ngôi nhà to rộng của làng thời xưa, dùng làm nơi thờ thành hoàng và họp việc làng.

- Trình: đưa ra để người trên xem xét và giải quyết.

Câu 1: Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân bắt nguồn từ đâu?

Hướng dẫn giải:

Hội thi thổi cơm ở làng Đồng Vân được bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên bờ sông Đáy xưa.

Câu 2: Viết các sự việc (được nêu trong ngoặc) sao cho đúng với trình tự của hội thi?

(vừa nấu cơm vừa di chuyển; chấm thi; leo cột lấy lửa, chuẩn bị vật dụng)

Hướng dẫn giải:

1. Leo cột lấy lửa, chuẩn bị vật dụng.

2. Vừa nấu cơm vừa di chuyển.

3. Chấm thi.

Câu 3: Trong các việc cần làm của hội thi, việc nào đòi hỏi sức khoẻ và sự nhanh nhẹn, việc nào cần sự khéo léo?

Hướng dẫn giải:

- Việc đòi hỏi sức khoẻ và sự nhanh nhẹn là: leo cột lấy lửa, chuẩn bị vật dụng.

- Việc đòi hỏi sự khéo léo là: vừa nấu cơm vừa di chuyển.

Câu 4: Tìm những chi tiết cho thấy thành viên của mỗi đội thổi cơm thi đều phối hợp nhịp nhàng, ăn ý với nhau.

Hướng dẫn giải:

Chi tiết trong bài cho thấy các thành viên của mỗi đội thổi cơm thi đều phối hợp nhịp nhàng, ăn ý với nhau đó là: "Trong khi một thành viên của đội tiến hành việc lấy lửa thì những người khác mỗi người một việc: người ngồi vót những thanh tre già thành những chiếc đũa bông; người giã thóc, giần sàng thành gạo; có lửa người ta lấy nước nấu cơm".

Câu 5: Tại sao nói việc giật giải trong cuộc thi là “niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng”?

Hướng dẫn giải:

Việc giật giải trong cuộc thi vô cùng quan trọng đối với người tham gia cuộc thi cho nên nói việc giật giải trong cuộc thi là “niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng” vì giải thưởng là kết quả của sự nỗ lực, khéo léo, nhanh nhẹn và thông minh của cả tập thể.

Câu hỏi: Kể cho người thân nghe câu chuyện em đã kể ở lớp.

Hướng dẫn giải:

Khi kể các em cần chú ý:

- Kể đúng nội dung của câu chuyện.

- Kể rõ ràng, rành mạch.

- Ngắt, nghỉ phù hợp.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Nắm được nội dung và ý nghĩa của văn bản "Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân".

- Rèn luyện kĩ năng tập đọc một văn bản.

- Nâng cao kĩ năng kể một câu chuyện đã nghe hoặc đã đọc.