Tiếng Việt lớp 5 bài 30A: Nữ tính và nam tính

1. Hoạt động thực hành

Câu 1: Chọn tên huân chương (Huân chương Lao động, Huân chương Quân công, Huân chương Sao vàng) điền vào từng chỗ trống dưới đây:

a. Huân chương cao quý nhất của nước ta là ...

b. ... là huân chương dành cho những tập thể và cá nhân lập nhiều thành tích xuất sắc trong chiến đấu và xây dựng quân đội.

c. ... là huân chương dành cho những tập thể và cá nhân lập nhiều thành tích xuất sắc trong lao động sản xuất.

Hướng dẫn giải:

a. Huân chương cao quý nhất của nước ta là Huân chương Sao vàng.

b. Huân chương Quân công là huân chương dành cho những tập thể và cá nhân lập nhiều thành tích xuất sắc trong chiến đấu và xây dựng quân đội.

c. Huân chương Lao động là huân chương dành cho những tập thể và cá nhân lập nhiều thành tích xuất sắc trong lao động sản xuất.

Câu 2: Nghe thầy cô đọc và viết vào vở:

Cô gái của tuơng lai

Qua một cuộc thi trên mạng, cô bé Lan Anh 15 tuổi được mời làm đại biểu của Nghị viện Thanh niên thế giới năm 2000 (tổ chức tại Ốt-xtrây-li-a). Em đã đặt chân tới 11 quốc gia khi chưa tròn 17 tuổi và đã viết hàng trăm bài báo. Trong mọi cuộc gặp gỡ quốc tế, Lan Anh đều trình bày trôi chảy những vấn đề mà em quan tâm bằng tiếng Anh.

Nhìn vào những gì Lan Anh đã làm được hôm nay, có thể tin rằng em chính là một trong những mẫu người của tương lai.

Theo HOÀNG DUY

Hướng dẫn giải:

Khi viết các em cần chú ý:

- Viết đúng chính tả.

- Viết hoa tên người, tên riêng: Lan Anh, Nghị viện Thanh niên, Ốt-xtrây-li-a.

- Đặt dấu câu thích hợp.

Câu 3: Viết vào vở cho đúng tên các danh hiệu, huân chương dưới đây:

Bác Hồ nói: "Non sông gấm vóc của chúng ta do phụ nữ ta, trẻ cũng như già góp phần thêu dệt nên. "Tiếp nối truyền thống của Hai Bà Trưng và Bà Triệu, ngày nay, phụ nữ đã có những đóng góp xuất sắc vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tiêu biểu cho những anh hùng của thời đại mới là 214 cô bác được nhận các danh hiệu cao quý: anh hùng lao động, anh hùng lực lượng vũ trang. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam là một trong những tổ chức quần chúng lớn mạnh của nước ta. Hội đã được Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý như: huân chương sao vàng (1985), huân chương độc lập hạng ba (1997), huân chương lao động hạng nhất (1998), huân chương độc lập hạng nhất (2000).

Theo NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ XUẤT SẮC

Hướng dẫn giải:

- Những chữ cần viết hoa là:

+ Anh hùng Lao động.

+ Anh hùng Lực lượng vũ trang.

+ Huân chương Sao vàng.

+ Huân chương Độc lập hạng Ba.

+ Huân chương Lao động hạng Nhất.

+ Huân chương Độc lập hạng Nhất.

- Phải viết hoa như vậy vì: Cụm từ Anh hùng lao động gồm 2 bộ phận: anh hùng/ lao động, ta phải viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành tên đó: Anh hùng/ Lao động. Tương tự với các cụm từ: Anh hùng/ Lực lượng vũ trang, Huân chương/ Sao vàng. 

Câu 4: Em có đồng ý với ý kiến sau không?

Những phẩm chất quan trọng nhất của nam giới là dũng cảm, cao thượng, năng nổ, thích ứng được với mọi hoàn cảnh, còn ở phụ nữ, quan trọng nhất là dịu dàng, khoan dung, cần mẫn và biết quan tâm đến mọi người.

a. Em có đồng ý như vậy không?

b. Em thích phẩm chất nào nhất: ở một bạn nam và ở một bạn nữ?

c. Hãy giải thích nghĩa của từ ngữ chỉ phẩm chất mà em vừa chọn.

Hướng dẫn giải:

a. Em hoàn toàn đồng ý như thế.

b. Ở một bạn nam, em thích phẩm chất dũng cảm nhất. Ở một bạn nữ, em thích phẩm chất dịu dàng nhất.

c. Giải thích:

- Dũng cảm: Dám đương đầu với thế lực xấu, với nguy hiểm để làm những việc nên làm.

- Dịu dàng: Gây cảm giác dễ chịu, tác động êm nhẹ đến các giác quan hoặc tinh thần. 

Câu 5: Đọc lại truyện Một vụ đắm tàu. Theo em, Giu-li-ét-ta và Ma-ri-ô có chung những phẩm chất gì? Mỗi nhân vật có những phẩm chất gì tiêu biểu cho nữ tính và nam tính?

Hướng dẫn giải:

- Phẩm chất chung của hai nhân vật: Giàu tình cảm, biết quan tâm đến người khác:

+ Ma-ri-ô nhường bạn xuống xuồng cứu nạn để bạn được sống.

+ Giu-li-ét-ta lo lắng cho Ma-ri-ô, ân cần băng bó vết thương cho bạn khi bạn ngã, đau đớn khóc thương bạn trong giờ phút vĩnh biệt.

- Phẩm chất riêng của từng người:

+ Ma-ri-ô rất nam tính: kín đáo (giấu nỗi bất hạnh của mình, không kể cho Giu-li-ét-ta biết), quyết đoán mạnh mẽ, cao thượng (ý nghĩ vụt đến - hét to - ôm ngang lưng bạn ném xuống nước, nhường cho bạn sống, dù người trên xuồng muốn nhận Ma-ri-ô vì cậu nhỏ hơn).

+ Giu-li-ét-ta: dịu dàng, giàu nữ tính khi giúp Ma-ri-ô bị thương, hoảng hốt chạy lại, quỳ xuống lau máu trên trán bạn, dịu dàng gỡ chiếc khăn đỏ trên mái tóc băng cho bạn.

2. Hoạt động ứng dụng

Câu 1: Kể cho người thân nghe những trò chơi/ những việc mà bạn nam, bạn nữ trong lớp thích.

Hướng dẫn giải:

Khi kể các em cần chú ý:

- Kể với giọng điệu vui tươi, hồn nhiên.

- Kể to, rõ, rành mạch.

Câu 2: Hỏi người thân về những phẩm chất mà bạn nam, bạn nữ cần có.

Hướng dẫn giải:

Khi hỏi các em cần chú ý:

- Hỏi những câu đúng chuẩn mực.

- Ghi lại câu trả lời của người thân.

- Hiểu được câu trả lời mà người thân nói.

3. Tổng kết