Luận văn ThS: Tổ chức dạy học nội dung Điện tích - Điện trường theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT

Luận văn Tổ chức dạy học nội dung Điện tích - Điện trường theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT hệ thống hóa cơ sở lí luận  của việc tổ chức các hoạt động dạy học theo định hƣớng phát triển  năng lực  giải quyết vấn đề cho học sinh. Xây dựng tiến trình dạy học thực nghiệm một số kiến thức chương “Điện tích. Điện trường” Vật lí 11 cơ bản theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề. Xây dựng công cụ đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề đối với học sinh thông qua dạy học nội dung Điện tích – Điện trường.

Luận văn ThS: Tổ chức dạy học nội dung Điện tích - Điện trường theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT

1. Mở đầu

1.1 Mục đích nghiên cứu

Xây dựng kế hoạch dạy học một số chủ đề về nội dung Điện tích và Điện trường để sử dụng trong dạy học chương “Điện tích. Điện trường” Vật lí lớp 11  nhằm  phát  triển  năng  lực  toàn  diện,  trong  đó  chú  trọng  năng  lực hỉao quyết vấn đề của học sinh THPT.

1.2 Đối tượng phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Việc tổ chức dạy học theo hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề của HS lớp 11 trường THPT. 

Phạm vi nghiên cứu: Học sinh lớp 11D4 và 11D7 trường THPT Cầu Giấy - Hà Nội năm học 2019-2020.

1.3 Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu lý luận 

Nghiên cứu cơ sở lý luận các phương pháp dạy học, các tổ chức dạy  học,  phát triển năng lực của học sinh, giáo trình tâm lí học. Đặc biệt nghiên cứu phương pháp tổ chức dạy học phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh THPT. 

 Nghiên cứu  chương trình của Bộ ban hành về chương  trình  Vật   lí THPT, nghiên cứu SGK, sách bài tập, các tài liệu tham khảo liên quan đến nội dung “Điện tích. Điện trường” chương trình Vật lí lớp 11 cơ bản. 

Phương pháp nghiên cứu thực tiễn

Điều tra thực trạng dạy học môn Vật lí nói chung và dạy học chương “Điện tích. Điện trường” tại 4 trường THPT ở Hà Nội. 

Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tổ chức dạy học thực nghiệm các tiết học đã đề xuất. Sau khi học hết chương, tổ chức kiểm tra nội dung kiến thức chương để so sánh kết quả giữa lớp đối chứng và lớp thực nghiệm. 

2. Nội dung

2.1 Cơ sở lý luận và thực tiễn

Tổng quan vấn đề nghiên cứu.

Năng lực.

Năng lực giải quyết vấn đề.

Thực trạng.

2.2 Thiết kế tiến trình dạy học một số chủ đề của chương “Điện tích. Điện trường”

Cấu trúc nội dung chương "Điện tích. Điện trường”.

Mục tiêu dạy học "Điện tích. Điện trường”.

Xây dựng các chủ đề dạy học.

Nguyên tắc thiết kế mỗi chủ đề dạy học.

Thiết kế bài học theo chủ đề.

Thiết kế công cụ kiểm tra, đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.

2.3 Thực nghiệm sư phạm

Mục đích thực nghiệm sư phạm.

Đối tượng thực nghiệm sư phạm.

Nội dung của thực nghiệm sư phạm.

Tiến hành thực nghiệm sư phạm.

Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm.

3. Kết luận

Luận văn đã hệ thống hóa được các kiến thức liên quan làm cơ sở để phát triển nghiên cứu, gồm các kiến thức về năng lực, năng lực giải quyết vấn đề, cách dạy học phát triển năng lực giải quyết vấn đề…; đã tổng hợp việc dạy học phát triển năng lực theo 4  giai đoạn chính là: nhận diện vấn đề, tìm kiếm giải pháp, thực hiện giải pháp, hệ thống hóa kiến thức và vận dụng kiến thức...; vận dụng các lí thuyết đã tổng hợp vào dạy học chương “Điện tích. Điện trường”  - Vật lí 11, 4 chủ đề dạy học đã được thiết kế, đó là: Điện tích và tương tác điện; Điện trường và đặc trưng điện trường về phương diện lực; Đặc trưng điên trường về phương diện năng lượng. Điện thế và hiệu điện thế; Tụ điện. Các thiết kế được xây dựng dựa trên lí thuyết đã tổng hợp, phù hợp với đối tượng học sinh, vừa đảm bảo dạy học trang bị kiến thức lí thuyết cơ bản, vừa dành nhiều được thời lượng cho việc rèn luyện kĩ năng, nuôi dưỡng phẩm chất, phát triển năng lực, trong đó trọng tâm là năng lực giải quyết vấn đề; đã tổ chức thực nghiệm dạy học theo các thiết kế  xây dựng và đánh giá  hiệu quả của  thiết kế dạy học, trong đó có mục tiêu phát triển năng lực giải quyết vấn đề. Kết quả dạy học thực nghiệm cụ thể cho thấy, với thiết kế 4 chủ đề dạy học và tổ chức các hoạt động thích hợp, học sinh nằm kiến thức cơ bản tốt hơn, có kĩ năng, năng lực tốt hơn và chất lượng học tập cao hơn (thể hiện ở tỉ lệ điểm khá giỏi tăng lên 36,6 % so với lớp đối chứng).

4. Tài liệu tham khảo

Lương Duyên Bình (2007),  Vật lí 11, NXB Giáo dục. 

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu hội thảo xây dựng chương trình giáo dục phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh, Tài liệu tập huấn giáo viên. 

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2017), Phương pháp và kĩ thuật tổ chức hoạt động học theo nhóm và hướng dẫn học sinh tự học, Tài liệu tập huấn giáo viên. 

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Chương trình giáo dục phổ thông môn Vật lí.

Phạm Văn Đông (1994),  Phương pháp dạy học phát huy tính tích cực- một phương pháp vô cùng quý báu, Tạp chí nghiên cứu giáo dục, (271).

Đỗ Xuân Hội (2007), Bài giảng phương pháp Problem Based Learning , LST school, Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Thế Khôi   (tổng  chủ  biên),  Nguyễn   Phúc   Thuần,   Nguyễn   Ngọc Hưng, Vũ Thanh Khiết, Phạm Xuân Quế, Phạm Đình Thiết, Nguyễn Trần Trác (2009), Vật lí 11 nâng cao, NXB Giáo dục. Nguyễn Thế Khôi (chủ biên), Nguyễn Phúc Thuần, Nguyễn Ngọc Hƣng,  

Vũ Thanh Khiết, Phạm Xuân Quế, Phạm Đình Thiết, Nguyễn Trần Trác (2007), Bài tập Vật lí 11 nâng cao, NXB Giáo dục. 

Bernd Meier, Nguyễn Văn Cường (2018) . Lí luận dạy học hiện đại cơ sở đổi mới mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học. NXB Đại học Sư phạm.

5. Phụ lục

Phụ lục 1: Phiếu điều tra về tình hình dạy học của giáo viên.

Phụ lục 2: Phiếu điều tra về tình hình học của học sinh.

Phụ lục 3: Phiếu học tập chủ đề "Điện tích và tương tác điện".

Phụ lục 4: Phiếu học tập chủ đề "Điện trường. Đặc trung điện trường về phương diện lực".

Phụ lục 5: Đặc trưng điện trường về phương diện năng lượng. Điện thế. Hiệu điện thế.

Phụ lục 6: Phiếu học tập chủ đề "Tụ điện".

Phụ lục 7: Đề kiểm tra 45 phút.

Phụ lục 8: Một số hình ảnh hoạt động của học sinh.

--- Nhấn nút TẢI VỀ hoặc XEM ONLINE để tham khảo đầy đủ nội dung Luận văn Thạc sĩ  trên ---

Ngày:07/08/2020 Chia sẻ bởi:

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM